Van alfabetisering naar werk

Volgens de cijfers van januari 2020 kent een op de vijf bij Actiris ingeschreven werkzoekenden de bij de inschrijving opgegeven taal niet of mogelijk slechts oppervlakkig. Deze personen staan ver van de arbeidsmarkt en hebben moeilijk toegang tot een opleiding. Tegelijk worden veel middelen besteed aan alfabetisering. De vraag is dus: hoe kunnen alfabetisering en tewerkstelling beter op elkaar worden afgestemd?

Acties om alfabetisering en tewerkstelling dichter bij mekaar te brengen

Om de efficiëntie van de ingezette middelen te verhogen, heeft de minister van Werk en Beroepsopleiding, Bernard Clerfayt, met de andere politiek verantwoordelijken van de Federatie Wallonië-Brussel, de FGC en het Waalse Gewest het actieplan 2021-2024 goedgekeurd voor de ontwikkeling van het gezamenlijke beleid op het vlak van de alfabetisering van volwassenen. Dat zijn de belangrijkste krachtlijnen om alfabetisering en tewerkstelling dichter bij mekaar te brengen. Ze werden bevestigd in het kader van de Interministeriële Conferentie voor alfabetisering van 3 juni 2021.

Voor Bernard Clerfayt is de doelstelling zeer duidelijk: “Vanaf het begin van het alfabetiseringstraject alsook nadien moet de toegang tot de kwalificerende opleidingen die het meest rechtstreeks tot werk leiden, worden vergemakkelijkt. Geletterdheid is niet voldoende om toegang tot de arbeidsmarkt te krijgen. De cursisten moeten bij de beroepsopleidingen worden betrokken, zelfs als dat betekent dat de toelatingstesten moeten worden aangepast om de taalbarrière te overwinnen. Dat kan overwogen worden voor beroepen waar een geringe kennis van de taal of talen geen absolute belemmering vormt.”

De verbetering van de alfabetiseringsprojecten op hetzelfde moment als de overgangen naar de kwalificerende opleidingen zijn een prioriteit. Het is de bedoeling om toegang te geven tot de toelatingsexamens voor een kwalificerende opleiding en ervoor te zorgen dat deze opleiding tegelijk met het alfabetiseringstraject kan worden gevolgd.

Er werd ook beslist om de noden van de verschillende doelgroepen die betrokken zijn bij alfabetisering, beter te vatten en te kwantificeren. En dat geldt zowel voor de moedertaalsprekers van het Frans als voor de doelgroepen waarvan het Frans niet de moedertaal is. Beide groepen hebben een verschillende opleidingsaanpak nodig. Het is de bedoeling de vastgestelde behoeften en het bestaande aanbod beter op elkaar af te stemmen, alsook een aanvullend opleidingsaanbod te ontwikkelen, indien dat nodig zou blijken.

Vanaf 2021 een groter aanbod voor alfabetisering

In overeenstemming met de engagementen uit de algemene beleidsverklaring (ABV) van het Brussels Gewest en de Franse Gemeenschapscommissie (FGC) werd het aantal plaatsen voor alfabetisering verhoogd. Het aantal plaatsen voor stagiairs alfabetisering is gestegen van 941 plaatsen in 2020 naar 1.131 plaatsen in 2021, wat een relatieve stijging van 20% is. Aan de opleidingen “Frans vreemde taal” zullen in de loop van 2021 tot 1.621 personen kunnen deelnemen.

Het initiatief van Actiris

Analfabete personen worden ook begeleid in het kader van bredere projecten die ondersteund worden door Actiris en zich richten tot werkzoekenden met specifieke problemen waardoor hun toegang tot werk belemmerd wordt.

Het gaat om twee vzw’s: “Maks” voor de Nederlandstaligen en “Lire et écrire” voor de Franstaligen. In dit kader volgt Actiris jaarlijks 225 personen op.

Enkele links

Vanaf 2021 een groter aanbod voor alfabetisering